مجموعه تخصصی صنعت عکاسی
خروجحساسیت ISO چیست و چگونه کار می‌کند؟
مقدمه
ایزو یا درجه‌ی حساسیت نور، مقداری الگوریتمی‌ست که میزان دقیق حساسیت حس‌گر عکس یا فیلم را نسبت به نور نشان می‌دهد. مقادیر ایزو که روی رول فیلم یا دوربین دیجیتال هستند به این شاخص‌ها اشاره دارند.
1- حساسیت ISO
ایزو-ISO، مخفف عبارت International Standards Organization است و نرخ ایزو در کنار مفاهیمی چون سرعت شاتر و تنظیمات دریچه‌ی دیافراگم، سه عنصری هستند که نوردهی نهایی را برای یک عکس تعیین می‌کنند. نرخ ایزو، که مقادیر آن از 25 تا 6400(یا بیشتر) متغیر است، میزان حساسیت به نور را نشان می‌دهد. هرچه این عدد کمتر باشد، حساسیت سنسور عکس یا اِستاک فیلم نسبت به نور کمتر است. برعکس این حالت، زمانی است که عدد بالاتر است و نشان‌دهنده‌ی حساسیت بالاتر نسبت به نور است و اجازه می‌دهد که سنسور فیلم یا عکس در نور کم بهتر کار کنند.
2- درمورد فیلم‌های عکاسی، درجه‌ی پایین‌تر ایزو همچنین به معنی ریزتر و ظریف‌تر بودن دانه‌ها و المان‌های تشکیل دهنده‌‌ی فیلم نیز بود، بنابراین عکس بهتر و واضح‌تری تولید می‌شد. یک ایزوی بالاتر، دارای دانه‌های نمکی بزرگ‌تری بود که تصاویر دانه‌دانه یا زمخت‌تری را به دست می‌داد. در عکس‌برداری دیجیتال منطق مشابهی اعمال شده است. هرچقدر نرخ ایزو پایین‌تر باشد، حس‌گر عکس حساسیت کمتری دارد و بنابراین عکس صاف‌تر و یکدست‌تر است، زیرا نویزهای دیجیتالی کمتری دارد. هرچه نرخ ایزو بالاتر باشد(حساس‌تر باشد)، حس‌گر تصویر باید قوی‌تر کار کند تا تصویر دقیقی تولید کند که در این شرایط، نویز دیجیتالی بیشتری نیز تولید می‌شود(نویزهایی مانند لکه‌های کوچک رنگی در سایه‌ها و در رنگ‌های میانی). حال این سؤال پیش می‌آيد که نویز دیجیتال چیست؟ به هر سیگنال نوری که از سوژه نشأت نگرفته است و بنابراین رنگ‌های تصادفی روی عکس ایجاد می‌کند، نویز می‌گویند. مهندسین دوربین‌های دیجیتال، حس‌گر عکسی طراحی کرده اند که در پایین‌ترین ایزو، بهترین نتیجه را ارائه می‌دهد(درست مانند فیلم). ایزوی اکثر دوربین‌های دیجیتال، روی 100 تنظیم است، هرچند برخی دوربین‌های حرفه‌ای حالتی دارند که ایزو را تا 50 یا حتی 25 پایین می‌آورند.
نکته‌ی دیگری که در مورد «دانه‌ها» در عکاسی غیردیجیتال قدیم وجود دارد، این است که بسیاری از عکاسان راه‌هایی پیدا کردند که به‌طور خلاقانه و هنری دانه‌ها را برای تأثیر گذاشتن روی حالت نهایی و تُن تصویر به‌کار بردند. متأسفانه، به دلیل ماهیت نویز دیجیتال( که به‌صورت نقطه‌های رنگی هستند)، چنین مواردی بسیار ناخوشایند هستند. هرچند، برخی عکاسان روش‌های خلاقانه‌ی محدودی برای استفاده از نویز دیجیتال پیدا کرده‌اند، شاید شما هم بتوانید به این گروه نایاب بپیوندید.
3- سرعت ISO در مقابل تاریِ حرکت
مقدار پایین‌تر ایزو، عکس‌های یکدست‌تر، زیباتر و با شرایط رنگ بهتر تولید می‌کنند و این نتیجه، نیازمند شرایط نور ایده‌آل است.گاهی، سوژه‌هایی وجود دارند که شما عمداً می‌خواهید در نور کم از آن‌ها عکس بگیرید یا گاهی می‌خواهید از حرکت سریع اشیاء عکس بگیرید(یک پرنده، اسب مسابقه یا چرخ‌وفلک)؛ در هر دو موقعیت، برای عکس گرفتن با نوردهی مناسب، به ایزوی بالاتر احتیاج دارید. در یک دوربین دیجیتال، برخلاف فیلم می‌توانید ایزو را تنها با لمس یک دکمه بالا ببرید و این انعطاف‌پذیری، امکان ثبت عکس دلخواهتان را به شما می‌دهد. بنابراین در ایزوهای بالاتر، برای حذف تاریِ حرکت یا تکان خوردن دوربین، از سرعت شاترهای بالاتر نیز می‌توانید استفاده کنید. در موقعیتی که آگاهانه و خلاقانه می‌خواهید از تاریِ حرکت استفاده کنید، باید ایزو را کاهش دهید و سپس می‌توانید سرعت شاتر را نیز(به کمتر از 1/30S) کاهش دهید تا به تاریِ مطلوب برسید و همچنان تصویری صاف و با نویز کمتر داشته باشید.
4- سرعت ISO و اندازه سنسور تصویر
سایز عکس در سنسور دوربین دیجیتال، حداقل میزان نویز را که تنظیمات ایزو فراهم می‌کند، نشان می‌دهد. عکاس باید بداند که سایز سنسور عکس با میزان پیکسل برابر نیست. سایز سنسور عکس، ابعاد فیزیکی واقعی سنسور است که برای بسیاری از دوربین‌های دیجیتال در طول تاریخ، کمتر از 35 میلیمتر بوده است. در دوربین‌هایی که با یک اشاره عکس می‌گیرند(point and shoot cameras)، سنسور تقریباً کوچک بود و در بسیاری از دوربین‌های DSLR، سنسور عکس در سایز فیلم‌های APC (23*15MM) بوده است. سنسورهای کوچک‌تر عکس، در ایزوهای بالاتر(مانند 800)، اغلب به‌خاطر میزان پیکسل بالا، که به معنی تجمع پیکسل‌های بیشتر در یک محدوده‌ی کوچک‌تر است، نویزهای دیجیتالی بسشتری تولید می‌کنند؛ بنابراین درنهایت دانه‌ی بیشتر و ایزوی کمتری تولید می‌کنند.
درحال حاضر،بسیاری از سازندگان DSLR، سنسورهای عکس را در همان اندازه‌ي فریمِ فیلم 35 میلیمتری تولید می‌کنند(که اصطلاحاً فول فریم- Full Frame خوانده می‌شود). هرچه سنسور فول فریم بزرگ‌تر باشد،امکان تجمیع پیکسل‌های بیشتر و بزرگ‌تر را درون سنسور عکس فراهم می‌کند؛ بنابراین در تنظیم ایزو، حتی تنظیم روی 1600، تصاویر یکدست‌تر و بدون دانه خواهند بود. در سنسورهای فول فریم، پیکسل‌های بزرگ، خودشان نسبت به نور حساس‌تر هستند، بنابراین انرژی الکترونیکی موردنیاز برای ایجاد ایزوی 800، به‌اندازه‌ی سنسور عکس کوچک‌تر، میزان نویز دیجیتال یکسانی را تولید نخواهد کرد. دوربین‌های فول فریم، امکان ثبت عکس‌های دینامیک و مؤثر را در شرایط چالشی یا نور کم، بدون نویز دیجیتالی خارجی فراهم می‌کند.
5- کیفیت عکس و حساسیت ISO
مهم است که همواره به‌خاطر داشته باشید که نرخ ایزوی پایین‌تر، عکس با کیفیت‌تری را ارائه می‌دهد. درحالی‌که بیشتر دوربین‌های دیجیتال، تنظیمات پیش‌فرضی با عنوان «ایزوی خودکار- Auto ISO» دارند، اما این امکان میزان تسلط و کنترل شما را کاهش می‌دهد زیرا به‌طور خودکار ایزوی بالاتر را انتخاب می‌کند که درنتیجه، نویز و دانه دانه بودن در عکس بیشتر است؛ درحالی‌که سایر تنظیمات، می‌توانند نوردهی قابل قبولی را با میزان نویز کمتر ارائه دهند. افزایش ایزو، از دو طریق روی کیفیت عکس تأثیر می‌گذارد: ۱. تمایز بین جزئیات مطلوب کمتر دیده خواهد شد ۲.هنگامی‌که عکس را بزرگنمایی می‌کنید و آن‌را چاپ می‌کنید، یا وقتی که عکس را به صورت JPEG ( که حالتی بسیار فشرده است) ذخیره می‌کنید، بعد از این تبدیل، سطح بالای نویز خودنمایی خواهد کرد.
تنظیمات پیشنهادی
همانطور که قبلا نیز بیان شد هر چه ایزو پایین‌تر باشد، عکس روان‌تر، تمیزتر و بهتر خواهد بود. عکس‌های با ایزوی پایین‌تر، رنگ‌های دقیق‌تری دارند و به‌لحاظ زیبایی شناسی زیباتر هستند. ایزوی بین 100 تا 200 بهترین نتیجه را به شما خواهند داد و بسته به به طراحی و اندازه‌ی سنسور، حتی از ایزوی 400 نیز می‌توانید استفاده کنید و همچنان تصاویری واضح، روشن و شارپ داشته باشید و امکان بزرگنمایی آن تا حد زیادی(تا اندازه ی 20*24) فراهم می‌شود.
جمع‌بندی
میزان حساسیت به نورِ حسگر‌های عکس(ISO)، هنگام تلاش برای ساختن یک عکس دیجیتال اهمیت پیدا می‌کند و این قیاس دوجانبه، اساساً معامله‌ای بین تصویر نهایی صاف و نرخ ایزو برقرار می‌کند. حساسیت سنسور نور در نحوه‌ی عکس‌برداری شما مؤثر است. برای مثال، ممکن است احتیاج داشته باشید که منابع نور اضافه‌تری را برای پایین‌تر نگه داشتن ایزو به‌کار ببرید تا عکس‌های بهتری ثبت کنید. بنابراین، هنگامی‌که شما با شرایط نوری ناخوشایندی مواجه می‌شوید(یعنی نور کم یا کنتراست نوری بالا) یا نیازمند سرعت شاتر بالاتری هستید، باید کیفیت را فدای ایزوی پایین کنید تا بتوانید با ایزوی بالاتر عکس بگیرید. به عبارت دیگر، ایزو را بالا برید و با عواقب بعدی‌اش مقابله کنید، زیرا اگر از گزینه‌ی ایزوی پایین‌تر استفاده کنید، بدان معناست که تصویر را از دست داده‌اید، پس بهتر است که این معامله را انجام دهید.
ترجمه اختصاصی صنعت عکاسی
