مجموعه تخصصی صنعت عکاسی
خروجانواع لنز دوربین
استفاده‌ی خلاقانه از لنز دوربین، کیفیت‌های فوق‌العاده‌ای به عکاسی می‌بخشد؛ لنزها راهی را به شما نشان می‌دهند که از طریق نمایاب، «دنیا» را مشاهده می‌کنید. لنزهای دوربین، تغییراتی در بینش ما ایجاد می‌کنند که برای ثبت صحیح روی سنسور عکس یا فیلم باید این تغییرات را درک کنیم. در ادامه، شما را با انواع لنز های دوربین و کاربرد آن‌ها آشنا می‌کنیم.
الف.فاصله‌ی کانونی
یکی از ویژگی اصلی در مورد لنزها، فاصله‌ی کانونی آن‌ها است. فاصله‌ی کانونی یک لنز به صورت فاصله‌ای بین مرکز نوری (optical center) و حسگر عکس (image sensor) در دوربین، زمانی‌که لنز روی بی‌نهایت فوکوس کرده است؛ تعریف می‌شود.. برای درک این تعریف، نیاز داریم که اصطلاح «مرکز نوری» را نیز به خوبی درک کنیم. مرکز نوری یک لنز، معمولاً و نه همیشه، نقطه‌ای است درون لنز که در آن، دو پرتوی نور از دو منبع مختلف وارد لنز می‌شوند و فرض می‌شود که در نقطه‌ی مرکز نوری با هم برخورد می‌کنند(دو خط آبی رنگ در عکس فوق). فاصله‌های کانونی کوتاه‌تر، میدان دید وسیع‌تری فراهم می‌کنند، اما میزان بزرگ‌نمایی کمتری را ارائه می‌دهند. درمقابل، فاصله‌های کانونی بلندتر، میدان دید کوتاه‌تری فراهم می‌کنند، اما امکان بزرگ‌نمایی بیشتری دارند. در دوربین‌هایDSLR، فاصله‌ی کانونی لنزهای قابل تعویض بر حسب میلیمتر اندازه‌گیری می‌شود. معمولاً فاصله‌ی کانونی لنز و اندازه‌ی حلقه‌ی آداپتور، روی بدنه‌ی لنز نوشته شده است.
ب.نسبت لنز
هنگامی‌که به انتهای قسمت جلویی لنز نگاه کنید، نسبت‌هایی از اعدا را مشاهده می‌کنید(1:2.8، 1:2.8-4، 1:3.5-5.6 وغیره) که بیان‌گر بیشترین اندازه‌ی دریچه‌ی دیافراگم لنز هستند.
دریچه‌ی دیافراگم، میزان نوری که لنز به حسگر دوربین انتقال می‌دهد را تعیین می‌کند. هر چه ماکزیمم این عدد کوچک‌تر باشد، کیفیت لنز ازنظر روشنایی بیشتر است. لنزهای زومِ با کیفیت، برای فواصل کانونی متفاوت ضریب F ثابتی را ارائه می‌دهند( به‌عنوان مثال، f/2.8 در 35 میلیمتر و f/2.8 در 80 میلیمتر)؛ درحالی‌که در یک لنز با کیفیت پایین‌تر، به‌همان میزان که فاصله‌ی کانونی افزایش می‌یابد، ضریب F هم تغییر می‌کند (مثلا f/3.5 در 28 میلیمتر و f/5.6 در 80 میلیمتر) ؛ چون شما هنگام زوم کردن، فاصله‌ی کانونی را از حالت عریض تا تله‌فوتو تغییر می‌دهید، حداقل یک پله از نور را از دست می‌دهید.یک لنز با عدد f کمتر (با عریض‌ترین دریچه‌ی دیافراگم) لنز باکیفیت‌تری محسوب می‌شود و به شما امکان مانور بیشتری می‌دهد. به‌عنوان مثال، چنین لنزی روشن‌تر خواهد بود و این امکان را برای شما فراهم می‌کند که در شرایط نورِ کم، عکس‌های بهتری بگیرید و همچنان نوردهی باکیفیتی داشته باشید. علاوه‌براین، این لنزهای روشن، عمق میدان کمتری هم در اختیار شما قرار می دهند. لازم به ذکر است که هر لنزی که f/2.8 یا کمتر باشد، یک لنز حرفه‌ای به حساب می‌آید و طبعاً قیمت بالاتری دارد.
1- لنز نرمال/استاندارد
لنز استاندارد، فاصله‌ی کانونی ثابتی دارد (50، 85 یا 100 میلیمتر) و از لحاظ پرسپکتیوی، دقیقاً همانند دید چشم انسان است. برای یک فیلم دوربین 35 میلی‌متری یا یک DSLR فول فریم، یک لنز 50 میلی‌متری استاندارد محسوب می‌شود. در فاصله کانونی‌های بالاتر( 85 و 100 میلیمتر) یک لنز ایده‌آل برای عکاسی پرتره دارید زیرا هنگامی‌که با یک دریچه‌ی دیافراگم باز ترکیب می‌شود، هرگونه جزئیات پس زمینه را مات خواهد کرد و امکان منحرف شدن از سوژه‌ی اصلی کمتر می‌شود.
2- لنزهای زاویه عریض
یک لنز زاویه باز (Wide angle)، در مقایسه با یک لنز استاندارد، فاصله‌ی کانونی کوتاه‌تری دارد(10 تا 42 میلیمتر). این ویژگی امکان گرفتن عکس‌هایی با زاویه‌ی دید وسیع‌تر را فراهم می‌کند. یک لنز زاویه‌ی دید عریض، طبیعتاً انتخاب مناسبی برای عکس گرفتن از مناظر و پرتره های گروهی (عکس های دسته جمعی) است. در حقیقت، زاویه‌ی باز می‌تواندتنها راه ثبت تنظمیات کامل بدون حذف هر عنصر مهمی در عکس باشد. پس از این لنزها استفاده کنید تا عمق میدان (DOF) عمیق‌تری به‌دست آورید.
3- لنزهای تله‌فوتو
لنزهای تله‌فوتو( 100 تا 800 میلیمتر) زاویه‌ی دید باریکی به شما می‌دهند. این لنزهای بلند به شما این امکان را می‌دهند که یک فاصله(و همچنین عمق صحنه) و موضوع موردنظرتان را از فاصله‌ی دور ثبت کنید. لنزهای تله‌فوتو برای عکاسی حیات وحش، پرتره، ورزشی، و مستندسازی مناسب هستند. این لنزها امکان ثبت سوژه از صدها متر دور‌تر را فراهم می‌کنندو با عمق میدان کمی که دارند می‌توانید به‌خوبی روی سوژه فوکوس کنید.
۴.لنزهای زوم
لنزهای زوم، فاصله‌های کانونی متغیری دارند و بسیار کاربردی هستند. بعضی از آن‌ها از یک لنز زاویه‌ی عریض تا یک لنز تله فوتو (مثلا 24 تا 300 میلیمتر) تغییر زاویه می‌دهند، بنابراین دست شما برای ترکیب‌بندی کاملاً باز است. چیزی که در لنزهای زوم باید درنظر گرفته شود، دریچه‌ی دیافراگم است. باتوجه به تعداد المان‌های موردنیاز برای ساخت این لنزها، آن‌ها توانایی محدودی برای باز کردن دریچه‌ی دیافراگم و ورود نور دارند، بنابراین هنگام خرید به این موضوع نیز دقت کنید.
5- لنزهای چشم ماهی
یک لنز چشم ماهی، لنزی خاص با زاویه‌ی عریض است که با تغییر خطوط مستقیم به منحنی، عکس‌هایی بسیار عریض به شما می‌دهد. این لنز گاهی با تحریف پرسپکتیو و ایجاد یک تصویر 180 درجه‌ای، عکس‌هایی به صورت دورانی، محدب یا حتی بیضوی می‌سازد. در چنین لنزی محدوده‌ی فاصله‌ی کانونی برای این لنزها، بین 7 تا 16 میلیمتر متغیر است.
6- لنزهای ماکرو
لنزهای ماکرو (Macro lenses)، برای عکس‌های کلوزآپ یا ماکرو به‌کار می‌روند. محدوده‌ی فاصله‌ی کانونی آن‌ها بین 50 تا 200 میلیمتر متغیر است. این لنزها در فاصله‌ی فوکوس ماکرو، روی سوژه خیلی خوب فوکوس می‌کنند و عکس‌های خیلی شارپی به ما می‌دهند، اما توانایی فوکوس شارپ در فاصله‌های دیگر را ندارند. این لنزها به عکاس این امکان را می‌دهند که تصاویری بزرگ‌تر و واقعی‌تر از سوژه‌هایی مانند مورچه، پروانه و گل داشته باشند.
7- لنزهای تیلت شیفت
لنزهای تیلت شیفت (Tilt shift lenses)یا لنز های با قابلیت تغییر زاویه، امکان تغییر نقطه گریزها را برای عکاس فراهم می‌کنند، بنابراین، با استفاده از این لنزها، هنگام عکاسی از ساختمان‌ها می‌توانید حالت پرسپکتوی عکس را تغییر دهید تا خطوط موازی به‌صورت هم‌گرا دیده نشوند. این لنز همچنین این امکان را فراهم می‌کند که عکاس بتواند به‌صورت انتخابی، روی بخشی از تصویر که قسمت‌های خاصی هستند، زوم کند.
8- لنزهای تثبیت‌کننده‌ی تصویر
لنزهای تثبیت‌کننده‌ی تصویر (Image-Stabilization Lens) دارای سنسورهای تثبیت‌کننده‌ی ژیروسکوپی کوچک و المان‌های تصحیح‌کننده‌ی خطا (servo) هستند؛که ظاهراً لرزش‌های دوربین را اصلاح می‌کنند؛ این لرزش‌ها هنگامی اتفاق می‌افتند که از لنزهای با فاصله‌ی کانونی طولانی‌تر استفاده می‌کنید یا شرایط کم‌نور است ودرواقع نیاز به سرعت شاتر پایین‌تر برای نوردهی بهتر دارید. این نکته مطرح است که این لنزها امکان 2 تا 4 پله پایین آوردن سرعت شاتر را فراهم می‌کنند(یعنی نوردهی 4 تا 16 برابر طولانی‌تر می‌شود) و عکس همچنان شارپ باقی می‌ماند.
جمع‌بندی
گزینه‌های زیادی برای انتخاب یک لنز وجود دارندکه هرکدام از آن‌ها تصاویر متفاوت و متمایزی به شما می‌دهند. بخشی از خلاقیت یک عکاس در انتخاب لنز مناسب نهفته است که بتواند نگاهش به دنیا را به شیوه‌ای که می‌خواهد ثبت و ارائه کند.
ترجمه اختصاصی صنعت عکاسی
